Na sesión do venres 30 de xaneiro Julio Gómez, co-director en Sinsalaudio e presidente da Asociación Galega de Profesionais da Xestión Cultural, achegounos ás canles de ingresos que proveñen directamente dos públicos de eventos culturais, tomando como referencia principal os festivais.
Segundo Julio, estamos asistindo á eclosión do concepto festival – ou evento- como fórmula de programación independente dentro do tecido cultural. Isto débese a diferentes factores que, sobre todo, teñen mudado coa nova situación da cultura durante a transición da era dixital. Na actualidade, os festivais son eventos cunha dimensión máis complexa que antes da revolución dixital. A finais do século pasado, constituían unha oferta complementaria do sector cultural e agora son, probablemente, a fórmula máis solicitada polos organizadores de eventos.
Ao marxe dos contidos, o que nos debe preocupar é o modelo de evento a explorar. Para situarnos revisamos algunhas das indicacións -e preocupacións- de EFFE. Esta Asociación Europea de Festivais incide en tres puntos chave: compromiso artístico, implicación social-territorial e relacións internacionais.
Para coñecer máis sobre os públicos de festivais, aproveitamos as enquisas publicadas por Festival Insights. Esta publicación dixital organiza os premios aos mellores festivais europeos e realiza, entre outros, estudios sobre hábitos e demandas dos públicos europeos. Outra recomendación en forma de enlace foi a do Eurosonic Noordeslag (The European Music Platform), un dos foros máis completos onde se programan todo tipo de conferencias sobre organización, xestión e produción de eventos.
Entrando xa nos modelos de xestión, Julio falounos dun modelo tradicional, cun tipo de xestión clásico, menos ambicioso no concepto de programación e organización. En contraposición, detallou algunhas características que definirían un modelo contemporáneo onde a programación e tan importante como os servizos:
a) Programación heteroxénea.
b) Ingresos altos por entradas e patrocinadores.
c) Gran variedade de servizos.
d) Políticas verdes e integración de públicos.
e) Forte implantación tecnolóxica.
f) Compromiso social e territorial.
g) Preocupación pola “marca” do evento.
h) Produción anual.
Existiría tamén un modelo mixto, que integra conceptos modernos da xestión cultural pero que pola súa dimensión e ingresos necesitan continuar con fórmulas tradicionais.
Na actualidade, os eventos especializados buscan personalidade como marca diante doutras propostas culturais. Esta estratexia demanda novas fórmulas de organización e programación, que en moitos casos xeran gastos e poucos ingresos pero, en cambio, producen gran retorno en prestixio e imaxe. A innovación pasaría polos servizos (políticas verdes, accesibilidade, turismo, TICs), a programación (festas de presentación itinerantes, concursos de selección de artistas, showcases) e tamén pola organización (comunicación durante todo o ano, presenza en eventos, foros e encontros profesionais, etc).
Xa para finalizar, revisamos ao detalle os distintos ingresos dun festival, tanto os directos derivados da programación e os servizos ofertados, como os indirectos relacionados coa marca do festival, menos tanxibles e difíciles de cuantificar.
Na última hora da sesión, Sergio Lago introduciu algúns elementos esenciais sobre o crowdfunding. Unha canle que nos permite non só financiar, senón tamén xerar visibilidade e crear comunidade arredor dos nosos proxectos.
Coñecemos os distintos tipos de crowdfunding, tanto os de carácter máis empresarial -de participación no capital que buscan retorno mediante beneficios (Equity) e de préstamos (Lending)- como os máis habituais en proxectos culturais: os de doazóns e sobre todo, os de recompensa. Estes últimos fiscalmente son considerados como un anticipo a conta dunha adquisición futura e polo tanto unha actividade económica para o promotor.
Dentro das principais plataformas mencionamos Kickstarter e Lánzanos, por ser a referencia internacional e a decana española respectivamente, pero detivémonos máis nos modelos de Verkami (para proxectos creativos) e de Goteo, a cal introduce conceptos tan interesantes como a necesidade de xerar un retorno colectivo, asumir un ADN aberto ou permitir achegas non monetarias. Como exemplo galego coñecemos a plataforma literaria ITH
No último tramo analizamos os pasos esenciais nunha campaña de crowdfunding:
- Ter ben definido o orzamento e calendario de produción do proxecto.
- Definir o obxectivo de financiamento a través da campaña (parte ou todo o orzamento do proxecto).
- Seleccionar as recompensas, niveis e importes.
- Deseñar o plan de comunicación, tendo en conta especialmente que estamos ante a oportunidade de crear unha comunidade arredor do noso proxecto.