Cultura dixital. Con María Yáñez

Por Luz Mery Barral

O pasado  xoves 25 de abril estivemos no Consello da Cultura Galega con María Yáñez, con quen fixemos  unha pequena viaxe polos contidos  dixitais  dende  o pasado século ata  a actualidade.

María Yañez foi unha das primeiras persoas que traballaron na  creación de contidos dixitais, primeiro en  Internet, facendo pequenas citas e traballos de xornalismo de pouca extensión, e logo xa noutras plataformas.

vieiros-comSobre o ano 1996 no diario en galego Vieiros, primeiro portal- revista en galego, xa desaparecido, que ela dirixiu case un ano. Logo desta época,  comézanse a crear  os primeiros blogs, especialmente despois do Prestige, como maneira reivindicativa e de protesta.

Aparecen as webs 2. 0, blogs mais creativos…espazos xa propios para crear diariamente como ferramenta para auto-publicar. Unha anotación importante: nestes momentos chégase a ter uns tres mil  blogs  en galego. Todo un récord.

As persoas que utilizaban estes medios  publicaban sobre todo contidos de carácter persoal, como ferramenta para establecer tecido social. Cada vez vanse mellorando e creando novas plataformas para crear contidos dixitais de maneira rápida e innovadoras, de maneira que as persoas tamén se van acomodando a elas e, desta maneira ,vanse xerando mais contidos dixitais.

No ano 2015 créase a plataforma YouTube, que supuxo unha ventá máis accesible para dar a coñecer a cultura  galega, especialmente a lingua, xa que conseguía chegar a diferentes partes  dunha maneira diferente e máis amena.

Todas estas ferramentas  dixitais permítennos crear e compartir contido, pero hai unha tendencia a que  as diferentes plataformas nos indican como facelo, xa que non é o mesmo subir unha publicación  a un  blog que a  unha web ou rede social .

María Yañez tamén nos amosou  exemplos de diferentes plataformas que teñen ou tiveron diferentes contidos:

  • Panoramio:  persoas comparte fotos de lugares e as súbenas a un mapa para que ti poidas  ver fotos do lugar  antes  de ir.
  • Wikilock:  plataforma para compartir  rutas de sendeirismo.
  • Oque.gal:   ferramenta para compartir preguntas e respostas  dos usuarios da mesma.

E outras moitas como  Galipedia, Desgalipedia…

Ademais, hai plataformas propias e máis organizadas, cun obxectivo propio  de organizacións, entidades ou particulares  como pode ser Fálame de San Sarduniño (Concello de San Sarduniño), Proxecto Neme ou  Photic  (Concello de Carballo) ou como foi Escoitar ( Consello da Cultura Galega). Na actualidade estase producindo moito contido en galego, tanto en plataformas como YouTube como  na produción de curtametraxes e webs series.

Para finalizar María Yañez falounos  sobre Vinte como directora e creadora.  Vinte nace  como unha plataforma de levar a praza onde se conta a información entre os veciños, pero no medio dixital: “unha praza de contidos” en galego.

O obxectivo principal  de Vinte é xerar contidos en galego e chegar a todos aquelas persoas a información  dunha maneira diferente  ou que non utilizan os medios  tradicionais. Outros dos obxectivos é a profesionalidade: Vinte creou métodos para conseguir a profesionalidade  dos artistas e a veracidade dos contidos, información e un  produto diferenciado.

 

Reflexións sobre o traballo creativo, con Remedios Zafra

O mesmo día finalizamos a xornada  coa conferencia de Remedios ZafraRemedios zafra, unha pensadora, escritora e feminista que nos falou sobre a precariedade dos traballos no ámbito da creación. Gañadora  do Premio Anagrama  pola obra  O entusiasmo, ofreceu no Consello da Cultura Galega unha reflexión sobre a creatividade e traballo creativo na Cultura-Rede.

Para  Remedios zafra non só é precariedade a parte económica, senón tamén a parte de acceso á Cultura;  os medios para poder  crear os artistas  que moitas veces é peor que aparte económica, por  iso recoméndanos e defende,  que debemos crear  innovando per sen esquecer aquelo que funciona apostando por un carácter  diferenciado.

Un consello para todos, pero sobre todo para os creadores e produtores de Cultura, é que non somos máquinas, senón que necesitamos TEMPO e espazo para crear. Producir  por producir sen “mimar” o traballo non dá bos resultados: aínda que o público ás veces nono entenda, necesítase tempo para  tomarse un respiro e abrir novas ventás.

 

Plan de comunicación cultural. Con Sonia Díaz

Por David Piñeiro

Os obxectivos da sesión, que impartiu Sonia Díaz, foron:

  1. Deseño e execución dun plan de comunicación nun proxecto cultural
  2. Novas tendencias, ferramentas e liñas de traballo dentro da comunicación cultural. Crise e liderazgo.
  3. Imaxinar unha comunicación para os nosos proxectos

A necesidade de realizar un plan de comunicación está ás veces en entredito, cando éste é fundamental. Á hora de pensar en levar a cabo un plan de comunicación dende cero hai que resolver antes unha serie de cuestións, como son:

  • Que lle pedides á comunicación do voso proxecto cultural?
  • Quen se encarga de desenvolvela?
  • Cando se incorpora ao equipo?
  • Canto orzamento (%) xestiona?

Isto evidencia que non hai un ideal ou estándar para articular diferentes plans de comunicación para distintos proxectos, senón que cada un ten unhas características concretas a abordar. E estas, en definitiva, marcarán a súa comunicación ideal.

Dentro do concepto de comunicación hai certas cuestións obxectivas, mais non podemos olvidar a súa parte simbólica. É moi complicado que alguén totalmente alleo ao proxecto sexa capaz establecer as pautas a seguir, aínda que si que se poderá unir algún axudante que poida organizar ideas mediante documentos internos á organización (con valores, públicos, etc.)

O documento no que se reflexe a estrutura da comunicación debe ser unha guía con claves para axudarnos a pensar e para non esquecer nada polo camiño. De aí saldrá unha estratexia ou plan de comunicación concreto para cada proxecto.

Os conceptos clásicos do marketing mix (as 4 P’s) poden axudarnos a entender a comunicación cultural. A comunicación non decide como se establece o produto, nin o seu prezo, nin como se distribúe. A comunicación decide como este produto se difunde. Por isto é típico que as empresas deciden deixar o traballo comunicativo para o final, cando as 3 primeiras P’s están avanzadas.

Non obstante este modelo pode considerarse en certa forma un pouco anticuado, xa que data da década dos 60. Nos 90 houbo un cambio de dinámica que se orienta a definir en primeiro lugar ao consumidor ou destinatario e coñecelo o máximo posible para saber as súas necesidades.

Ao chegar ao século XXI hai un novo cambio de escenario, que dá a ver que o importante deixa de ser o produto ou o consumidor. A experiencia pasa a ser o principal. Pasamos a vender emocións. Ademais, a comunicación pasa a ter unha nova dimensión, protagonizada polo propio consumidor, cando o mesmo difunde os beneficios da súa adquisición. Por outra parte, falar de cartos abertamente pasa a ser un tema tabú na comunicación.

No marketing búscase atraer o máximo a atención da audiencia, xa que dentro dos atraídos soamente unha parte se vai a interesar. Dentro dos interesados unicamente unha porcentaxe vai amosar desexo polo que se comunica e, finalmente, só unha parte destes últimos se decidirán a adquirir ou facerse partícipes do comunicado.

Nas grandes empresas a estrutura do equipo de marketing é o seguinte:

 

 

Á hora de buscar patrocinadores, a comunicación que empreguemos ten que ser a mesma que a que ofrecemos ao público en xeral. Tratando a estas empresas como á audiencia, pero deseñando unha mensaxe específica segundo o que busquemos conseguir a partir delas e estando sempre conectada cos nosos valores e a nosa marca.

A proposta de patrocinio que se fai ten que ter coherencia coa empresa á que se lle presenta, deixando claro que a visibilidade que vai obter con nós é a óptima para os seus propios obxectivos.

Dende o comezo dun plan orzamentario é imprescindible dedicar recursos para o traballo de comunicación. O ideal segundo os expertos estaría en dedicar o 40% do orzamento á parte de comunicación pero isto poucas veces se cumpre.

A secuencia temporal exposta para levar a cabo un plan de comunicación para un evento foi a seguinte:

  1. Diagnose (o punto de partida para establecer nun DAFO específico de comunicación onde estamos e a onde podemos chegar)
  2. Obxectivos (separando tamén os obxectivos do proxecto dos obxectivos cuantitativos e cualitativos propios da comunicación)
  3. Públicos (interna e externamente)
  4. Soportes
  5. Estratexias e tácticas (valores que hai que conectar con públicos, institucións e patrocinadores)
  6. Accións e materiais
  7. Cronograma (cando)
  8. Orzamento (canto)

Na comunicación de crise non podemos evitar un certo problema xa xurdido, mais podemos controlar a situación que se desenvolva en torno a este. Non pode mediar a emoción entre a xestión da crise e o público: cun plan de crise podemos estar preparados para reaccionar máis axilmente ante algo imponderable ou imprevisto, establecendo unas pautas e un equipo para facerlle fronte.

 

Contraste con financiadores e patrocinadores culturais. Con Xavier Campos e Pedro González

Na última sesión antes do descanso de abril, o noso alumnado tivo ocasión de experimentar, na aula, pero seguindo o procedemento habitual e con profesionais reais, o que é unha reunión na que se procura financiamento ou patrocinio para un proxecto cultural.

Para iso, no Curso tivemos o pracer de contar con dous profesionais que, entre os seus cometidos laborais, teñen precisamente esta tarefa: a de recibir proxectos, escoitar ás persoas que os promoven e valorar o encaixe que estas propostas poden ter na súa política de financiamento ou patrocinio cultural. Tratouse, por parte do sector público, de Xavier Campos, asesor de Cultura da Deputación da Coruña, e, pola parte do sector privado, de Pedro González Boquete, CEO de Leite Noso, empresa láctea galega que comercializa, entre outros produtos, a marca Deleite, cunha destacada aposta pola cultura do país.

Eles foron os encargados de valorar os dosieres de patrocinio, presentacións e proxectos dos catro equipos de traballo desta edición do Curso, tralo que ofreceron unha pequena charla ao conxunto da aula.

 

Como relacionarnos con quen pode financiar o noso proxecto?

Xavier Campos compartiu con nós unhas claves básicas na relación coa Administración. No caso dunha Deputación trátase dunha entidade facilitadora, ben sexa a través dos concellos ou a entidades sen ánimo de lucro. E dado o seu carácter público, unha entidade que non precisa dun retorno directo, in en termos económicos nin de outro tipo. Pero, como nos achegamos a ela?

 

  • Chamar por teléfono e mandar un mail. Ben redactado, sen faltas de ortografía, adiantando o tema a tratar ao tempo que se solicita a xuntanza. Todas as administracións, ao igual que as empresas, teñen correos corporativos. Nunca debemos contactar a través das redes sociais, aínda que na nosa vida cotián teñamos ese hábito, e, moito menos aínda, tratar de facelo a través das contas persoais da persoa que sabemos que nos atenderá en caso de xuntanza.
  • A xuntanza pídese coa responsable política, que, no caso de non poder atendernos, nos derivará á persoa máis adecuada.
  • Debemos ter un coñecemento previo da institución á que acudimos para non manter unha xuntanza solicitando algo que, directamente, non nos poden dar.
  • Elaborar o discurso adecuado: o que vale para un patrocinador privado se cadra non é o máis indicado na Administración.

 

10-04-2019 financiadores (4)Unha vez feito todo isto, Xavier explicounos que é o que se valora dun proxecto no caso dunha Administración pública. O principal: se encaixa ou non na liña de traballo da institución, neste caso da Deputación. Tamén a solvencia (profesional, non económica) que a persoa que mantén a xuntanza transite sobre o proxecto e que sexa evidente que hai un traballo previo feito. E, obviamente, o interese obxectivo do proxecto.

Como últimas recomendacións, Xavier Campos indicounos que o noso dossier de patrocinio estea ben elaborado e, sobre todo, con claridade expositiva, información accesible, un deseño coidado e un orzamento ben detallado. Tamén que coidemos a actitude: non hai que poñerse nunca no rol dun comercial agresivo nin caer no erro de pensar que a persoa que nos escoita é “o inimigo”. Nunca a resposta que teña un proxecto dependerá do gusto subxectivo desa persoa, á que non debemos ocuparlle, salvo que expresamente nos indique o contrario, máis de vinte minutos.

 

Investir beneficios “en facer marca e país”

Pola súa banda, Pedro González ofreceunos a súa visión, que é a da perspectiva privada, aínda que,  no seu caso, non se pode falar dunha perspectiva privada xeral, senón dunha visión moi concreta que ten que ver moito coa historia da empresa.

Leite Noso é unha empresa láctea, propiedade dos gandeiros 10-04-2019 financiadores (2)produtores, nacida no ano 2016 a partir dunha marca quebrada polo anterior administrador. O obxectivo principal de Leite Noso é garantir a produción e a comercialización do leite a un prezo xusto, contribuíndo a dar continuidade ao sector, transformando e comercializando, en Galicia coa marca Deleite. Entón, segundo nos explicou Pedro González, “decidimos investir os beneficios en facer marca e país” e, seguindo esa lóxica, decidiron apostar pola cultura.

Primeiro cun festival propio, o Festival do Leite, coa que pretendían reivindicar a importancia deste produto en Galicia, pero co que tamén quixeron influír nalgunhas cuestións, como, por exemplo, dignificando os cachés dos novos grupos e asegurándoos durante o transcurso do festival. Isto, que xerou unha corrente inmediata de empatía no mundo musical, tamén xerou algo que non se dera ata o momento: demanda de patrocinio.

A partir dese momento, cales son as claves para Leite Noso? Segundo nos explicou Pedro González:

  • Ser puntuais e concisos nas xuntanzas: na empresa privada, non é habitual poder adicarlle excesivo tempo a este tipo de encontros.
  • No dossier, que debe estar ben explicado e deseñado, debe quedar claro cal será a presenza da marca no evento a patrocinar.
  • Que o público do proxecto sexa común, ou o máis próximo posible, ao de Deleite.

Ademais, Pedro González explicounos que hai dous tipos de empresas patrocinadoras: as que teñen unha cantidade de diñeiro para investir e o fan sen un criterio definido e as que seleccionan o que patrocinan. Leite Noso responde a este segundo perfil. Por iso, temos que ter en conta todo o anterior para valorar se é a empresa á que dirixirnos.

No caso de que o sexa, Leite Noso ten unha particularidade máis que debemos ter en conta: a norma xeral é que hai uns meses no ano abertos á recepción de propostas de patrocinio e, o que chegue fóra dese prazo, queda para o seguinte exercicio. Non é o seu caso: mentres hai fondos, se o proxecto interesa e encaixa coa visión de país e cultura de Leite Noso, a empresa patrocina.

 

Foi unha sesión útil e inspiradora, na que Pedro González tamén nos deixou este consello que paga a pena non esquecer:

“Calquera proxecto no que creades e teñades pensado é posible de facer, sempre e cando consigades explicarlle á empresa que é tamén un bo proxecto para ela. Así que sede imaxinativos e propoñede cousas imaxinativas!”

 

 

Traballar con/desde/para unha entidade pública. Con Carme Casado

Nesta sesión tivemos ocasión de coñecer as claves dunha parte importante do que pode ser o noso traballo como xestoras culturais, como é a relación coa Administración. Pode ser que traballemos para ela, con ela ou desde ela, pero hai unha serie de procesos, normativas e protocolos que debemos saber e dos que non sempre temos o coñecemento adecuado.

Para poñernos na pista de todo iso que debemos saber contamos coa experiencia e a pedagoxía de Carme Casado, responsable de Promoción Económica de Cersia-Empresa, unha entidade compostelá pública, de carácter municipal, que recibe habitualmente proxectos e emprendedor*s.

O primeiro consello que nos deu pode parecer moi obvio, pero cando nolo dá é porque é un erro habitual, así que tomamos nota: temos que coñecer a entidade coa que queremos colaborar e non esquecer que un proceso de venda comeza sempre con información.

 

Resumo de todo o que debemos saber

No caso dun organismo público, debemos coñecer cales son os seus obxectivos e cales as súas competencias, estatutos e xestión. Porque pode darse a circunstancia de que non esteamos dirixíndonos á entidade adecuada ou expoñendo o noso proxecto nos termos axeitados.

Antes de chegar a unha reunión debemos tamén coñecer o modelo de operación co que a entidade acada os seus obxectivos e concretamente como colabora con outros axentes sociais, cales son as súas pautas de fomento da actividade allea ou como executa a actividade propia. Analizando todo isto previamente saberemos onde pode encaixar a nosa iniciativa.

Carme explicounos tamén as ferramentas coas que achegarnos á Administración. Así, falamos de convocatorias de axudas, concursos e premios e de fórmulas de contratación como concursos, procedementos abreviados, simplificados e negociados e contratos menores. Pero tamén de patrocinios, contratos por exclusividade, contratos de servizos intelectuais, contrato de creación e interpretación artística e literaria dos espectáculos, docencia ou convenios.

Unha información moi útil que Carme compartiu con nós con todo tipo de exemplos e coa que xa temos moito máis claro como debe ser a nosa posible relación co sector público.