Curso de Expert* Universitari* en Xestión e Innovación Cultural na Universidade de Santiago de Compostela (2022-23)

Nova edición do Posgrao da USC en Xestión e Innovación Cultural

En el próximo mes de octubre volvemos a las aulas de la Facultad de Economía de Santiago! En el curso 2024-25 el Posgrado de la USC en Gestión e Innovación Cultural para la práctica profesional cumple 10 años de trayectoria ofreciendo un programa formativo adaptado a las características del sector cultural gallego y las necesidades de sus profesionales

Una década de voluntad por tejer redes de profesionales que nos lleva hasta una edición, sin duda, muy especial. Contaremos con mas de una treintena de docentes -profesionales en activo de toda la Península- para #AprenderFacendo y #AprenderCompartindo sobre Gestión Cultural.

Ya podéis encontrar el programa detallada de esta edición dividido en tres bloques temáticos que, como novedad, en esta ocasión se podrán cursar de forma modular, como Cursos de Formación Específica de la USC:

  • Análisis y planificación estratégica en el sector cultural y creativo.
  • Diseño y gestión de proyectos culturales.
  • Mediación, comunidades y comunicación cultural.

Ya esta abierta la reserva de plazas del Posgrado de la USC en Gestión e Innovación Cultural. Para iniciar el proceso solo tienes que cubrir el siguiente formularia que encontrarás en este enlace.

Si tienes cualquier duda, puedes contactar con nosotros a través del correo usc@xestioncultural.com o de los canales de Whatsapp o Telegram.

Posgrao da USC en Xestión e Innovación Cultural

As prácticas en empresas e entidades culturais completan a experiencia formativa

O CEU en Xestión e Innovación Cultural desenvolve as súas aulas entre outubro e xuño, pero o curso non finaliza ata o 30 de setembro. Que se fai nese tempo? Pois o alumnado que o desexa, desenvolve prácticas profesionais en empresas e entidades do sector cultural.

Ditas prácticas son de carácter voluntario e supoñen unha oportunidade de coñecer e conectar co ámbito cultural profesional en xeral e con ámbitos concretos (artes escénicas, museos, festivais de cinema ou musicais, etc,…) e de incrementar os coñecementos adquiridos da man das docentes que cada ano participan no Curso.

Dende a primeira edición ata a actual moitas empresas, organizacións, institucións e colectivos culturais teñen colaborado co CEUXiC, proporcionándolle ao noso alumnado a posibilidade de coñecer dende dentro, e participar activamente, no desenvolvemento de diversas actividades e proxectos. Nalgúns casos, estas experiencias teñen sido o precedente de relacións laborais ou colaboracións de carácter profesional posteriores. Pero o que está claro é que sempre supoñen unha oportunidade de #aprenderfacendo!

As prácticas desta sétima edición

Este curso 2022-23 o noso alumnado completou a súa formación con Asociación Fanto Fantini (Festival Osa do Mar), Ainé Producións, os festivais Sinsal y Curtocircuíto, así como o Museo do Pobo Galego, a Cidade da Cultura, as promotoras Esmerarte y PlayPlan , a Asociación Redes de Sal (festival Mar de Mares) e a empresa Daexga.

Nuns días, esta etapa chegará ao seu fin e con ela a sétima edición do Curso de Expert*Universitari* en Xestión e Innovación Cultural!

Foto de grupo na derradeira aula da sétima edición do Curso

Chegamos ao final das aulas da sétima edición do Curso

Este venres celebramos a derradeira aula desta sétima edición. Cos traballos dos equipos xa feitos e valorados polo equipo de titores y el programa académico xa finalizado, a sesión tivo un enfoque especial. Para iso contamos con Diego Parajó, docente e titor, quen liderou unha xornada orientada á reflexión, persoal e colectiva, sobre os últimos meses. E na que puidemos todos testar a nosa evolución respecto ás expectativas iniciais e ao resultado final.

Esta posta en común debuxou un mapa-balance colectivo no que cadaquén aportou a súa evolución. Houbo tempo para a posta en común de vivencias persoais e, como non, para tecer rede de maneira colectiva. Por aquilo de non deixar de #aprenderfacendo facéndoo, ademais, de xeito divertido, cunha dinámica creativa na que participou o alumnado e tamén parte do equipo do Curso.

Que, como vedes nas fotos (aí están Isabel Neira, Sergio Lago, Sonia Díaz, Marcos Lorenzo e Beatriz Fontán), tamén tivo que traballar.

Como segue a sétima edición?

Claramente, o peche das aulas marca un punto e aparte no Curso. Para parte do noso alumnado, esta sétima edición chegou xa ao seu fin, aínda que, oficialmente, o curso non rematará ata o vindeiro 30 de setembro. Ata entón, outra parte do alumnado desenvolve prácticas en diversas empresas e entidades culturais galegas.

O CEU en Xestión e Innovación Cultural ten carácter bienal. Isto significa que o vindeiro curso 2023-24 non formará parte da oferta de estudos propios e formación contínua da USC. Esta sétima edición, coma todas as que xa celebramos, déixanos realmente contentas: xunto co noso alumnado e todas as docentes que pasaron polas nosas aulas, fomos quen de aprender facendo e aprender  compartindo. E de seguir tecendo esta comunidade, que curso a curso vai medrando, arredor da cultura.

Como vos contamos, esta última aula do Curso foi especial, divertida, emotiva…e musical! Por iso, que mellor peche para esta entrada no noso blog que a nosa alumna María López Faltri, facéndonos cantar 😊

 

 

Comunicación dixital, comunidades e redes sociais. Con Nacho Granero

Por Carla Iglesias

Nesta sesión conducida por Nacho Granero, falamos (antes de tomar un respiro polas Letras Galegas e as festas da Ascensión), de comunicación dixital, de redes sociais, de algoritmos, de e de identidade e comunidade dixital. Tratouse de unha clase moi estruturada, didáctica, entretida e enriquecedora. Estivo chea de exemplos da vida de real polo que nesta ocasión, e concordando con este costume que temos de aprender facendo, aprendimos vendo como outr@s fan:)
Imos dar conta dela, por partes.

Unha reflexión para comezar…

Dicía Nacho, non sin razón e a modo de introducción, que os que traballan en temas de dixitalización e estratexia dixital, traballan dun xeito moi parecido aos que traballamos na xestión cultural, é dicir facendo moitas cousas e moi diversas á vez, e facendo case malabarismos!

Unha pregunta lanzada aos alumn@s para continuar e de paso “espabilarnos”…Cales son os obxectivos xereais das redes sociias da nosa empresa? Estas foron as nosas respostas:

• Crear comunidade.
• Que a xente chegue a nós.
• Chegar nós a xente…

E estas as que nos aportou Nacho:

• Ofrecer información.
• Crear comunidade.
• Xerar desexo (eu quero estar ahí, quero disfrutar desa actividade, eu quero ir a
esa exposición).

O obxectivo fundamenta entón das RRSS dunha empresa ou entidade de xestión cultural é XERAR O DESEXO. Non se trata de poñer o cartel da festa ou do concerto, se non de xerar un desexo a través da realización de unhas accións ben pensadas. Tes que ir máis aló de anunciar e informar, tes que provocar emocións, provocar comentarios, xerar outra cousas, e moitas veces esquecémonos disto. Non vos esquezades!

Entrando xa en fariña, Nacho levounos da man para ir pouquiño a pouco, tocando diferentes puntos importantes en relación ás RRSS e comunidades.

 

1. Características das redes sociais

• É algo moi novo xa que por primeira vez o emisor e o receptor están na mesma liña.
• Hai inmediatez, todo sucede ao mesmo tempo.
• Hai ubicuidade, xa que todo ocorre á vez en todo o mundo.

Sobre como o algoritmo cambiou o mundo… O algoritmo aprende e toma nota do que estamos vendo, do que nos gusta e non nos gusta, creando unha serie de pantallas que son as mellores para nós. Detrás das RRSS hai empresas que queren gañar cartos, polo que para elas é moi importante dar coas publicacións axeitadas para cada persoa. Por esta razón o valor do algoritmo é incalculable. Pasamos dun mundo de pantallas iguais para todos (carteis xigantes na rúa, anuncios de tv), a outro onde os anuncios están totalmente personalizados.

Tamén vimos deste mundo no que vemos a pantalla como espectadores sin que poidamos facer nada, a un mundo no que todos os socios están participando. O público agora pode decidir un montón de cosas.

As empresas e entidades teñen que saber como alimentar ao espectador con novas formas de participación, xa que todos estos novos ocios dixitais buscan a participación. Se traballas con mobles, che saen mobles no teu Instagram. Se eres consumidora de cursos e formación, non deixan de salirche gurús e entendidos que venden todo tipo de cursos e infoproductos. O mundo está cheo de frikis aos que nos gusta un tema en concreto. Si che gustan os castros celtas vas consumir información sobre castros celtas!
Como no vai cambiar iso o mundo da comunicación?

 

2. Definir as redes sociais

Obxectivos xerais. Que comunicamos ou que queremos comunicar? As RRSS poden servirnos para empregalas como…

• Canal de noticias
• Xerar interacción
• Dirixir a puntos de venta, reserva, descarga de material

O ideal é misturar este tipo de mensaxes e variar o tipo de contido, é dicir que non se note moito que queremos vender. Debemos de crear contidos variados e propoñer xogos, preguntas, etc.
Nacho, ilustrou esta afirmación con varios exemplos: unha publicación pensada para xerar interacción do Museo etnolóxico de Ribadavia cunha foto na que aparecía un libro nun cruceiro co seguinte texto:  “Atopáchedes os libros?  Onde están?”. E outra da  Catedral de Santiago, pensada para informar: “Xa está disponible o último libro de Galicia Histórica sobre a canonización de Fernando III… podes descárgalo en…”

Tamén podemos empregar as redes para obter información de fóra cara a dentro:

• Queixas e melloras
• Comentarios
• Contidos externos (ás veces, moita xente che comenta cousas que non sabes e podes xerar contido ou empregala)

E ter en conta estas cuestións:

  • As comunidades e os seguidores, unha cuestión de paciencia:  Á hora de manexar comunidades ou intentar crealas debemos de ter moita paciencia xa que non se trata de resultados inmediatos. Unha vez teñamos comunidade, é mais fácil que os seguidores respondan, pero creala leva moito tempo.
  • Ser intelixentes no tratamento das RRSS: Temos que ser intelixentes tratando as queixas xa que serven para mellorar, e incluso, unha vez fagamos esa mellora que foi obxecto de unha queixa, podemos responder á persoa de xeito privado, invitándolle a voltar e incluso facendoo público tipo “@estapersoa nos ha facilitado esta información”.

Os públicos das redes sociais

Cal é a mellor rede social? Depende de para quen e para que (unha resposta moi galega). Como escollemos as RRSS nas que queremos/debemos estar? O primeiro que temos que mirar son os públicos. O público obxectivo determina as nosas RRSS, e hai que funcionar con lóxica á hora de decidilo, porque normalmente non se pode estar en todos lados.
Exemplo:
• Sesión Teta, ven al cine con tu bebé (sala de cine acondicionada a lactantes e bebés). Onde están esas mamás? como podemos captalas?
• Estamos traballando en música para enfermos de Alzheimer. Quen consume non son as persoas con Alzheimer, son os seus familiares. Onde están eses familiares?

Hai que pensar moi ben no público ao que nos diriximos e pensar si é igual o consumidor final do noso servizo á persoa que nos ve en RRSS. Os públicos pertenecen a diferentes xeracións: Xeración silenciosa, Xeracións boomer, xeració X, xeración Y, xeración Z…e segundo a que xeración pertenzan chegaremos a eles dun ou outro xeito. E temos que facernos estas preguntas e consideracións:  Cómo nos diriximos a estas persoas?  Cal é a súa experiencia á hora de visitar un museo ou consumir un producto cultural? Que ton é o adecuado para esta rede e para este público?

Por exemplo, o Domingo de Resurección podemos ver publicacións da Galería Uffixi en direntes canles:

  • Facebook: cadro con cita do evanxelio longa.
  • Instagram. RRSS da beleza. Cadro de Boticheli. Fala de de beleza ultraterrena
  • Tik tok. Reel, pregunta, xogo, imaxen con musiquita ¿pero non eres o suficientemente grande para querer un ovo de pascua?

Construcción do buyer persona

O buyer persona é o cliente perfecto e se emprega para definir ó noso publico. Trátase de empregar unha plantilla e ir pensando en como é esa persoa. Hai que construir casi unha caricatura tendo en conta algunhas destas cuestión:

  • Lugar
  • Idade
  • Xenero
  • Estado civil
  • Educacion
  • Como consume cultura
  • Como chega á cultura

Normalmente, un xeito eficiente de facelo é pensar en 5 persoas e poñerlles nome. Pensar en persoas con diferentes perfiles, que poden ser o noso cliente. As grandes empresas o fan con enquisas, pero dentro do mundo da xestión cultural, o máis habitual e facelo deste xeito, con supostos, e empregando plantillas.  Por exemplo:

• Farmacúutico, pequeno empresario con estudios e ten 3 fillos.
• Pais e nais 30-40 con nenos pequenos e estudios universitarios (con nenos de menos de 10 anos).
• Señora xubilada entre 60 e 70 anos, viuva que sae polas tardes a tomar unha infusión.

Unha vez feito isto, temos que pensar en cómo podemos “atacar” a cada un deles. Temos que ter sempre varias tipoloxías. E a cada un, moitas veces hai que falarlle nunha rede diferente.
É frecuente engadir outras variantes como información profesional ou aficións.

 

O calendario de publicacións

Outra das pezas interesantes á hora de realizar unha estratexia dixital é o calendario. Deberiamos de facernos polo menos estas preguntas á hora de elaboralo:

• Cales son as datas ideais para a comunicación?
• Teñen que ser as mesmas datas do calendario para a estratexia de RRSS que para o resto da comunicación?
• Cales son as datas máis importantes para a comunicación?

Ademáis hai que buscar contido axeitado, como aniversarios ou días percha (eventos importantes de carácter xeral). E ter en conta outros aspectos como por exemplo a periodicidade
de publicación, xa que Instagram por exemplo, é unha rede social esclavista na que hai que publicar no feed 3 dias á semana, e en stories mínimo 1 ao día.

A competencia

El benchmarking consiste en analizar-copiar- ver o que fai a competencia. Facer benchmarking é buscar un ou varios modelos que sirvan de exemplo para nós. Por exemplo, podemos realizar un Excel e ir apuntando en relación a diferentes marcas: como publican, cando publican, como responden… Esto moitas veces non se fai por unha cuestión de tempo pero é importante.

 

3. Redes sociais e plataformas

Respecto a isto, Nacho recomendounos reservar todas as RRSS que poidamos co noso nome, ainda que non as vaiamos a empregar, para evitar que as ocupen outras persoas.
Temos que ter en conta todas estas:

• Facebook
• Youtube
• tiktok
• Instagram
• Web
• Podcast
• Linkedin
• Blog
• Telegram
• Spotify
• Newsletter
• PintereST
• Whats app
• Twich
• Twitter

Hai que ter en conta que cada rede social ten o seu tipo de público e unhas funcionalidades propias, e elexir ben onde debemos/queremos estar.  A paxina web ten que estar no centro xa que é o punto de anclaxe da nosa estratexia dixital. Si a web é inoperativa, o demáis non nos vale de nada. A web ten que ser o aparcamento da nosa información, ten que estar pensada para o visitante da páxina web, non para nós, e estar chea de información útil e fácilmente atopable, ter os botons de RRSS ben á vista, e unha boa experiencia de usuario, etc.

Instagram e Facebook deben de estar unidas á web. Son redes sociales complementarias moi directas que teñen unha funcionalidade completamente diferente á da web, e permiten por exemplo facer directos e ter unha comunicación fresca e inmediata. En FB o público é mais lonxevo, en tiktok xóven, e isto condiciona moito o estilo de comunicación.

Se temos canle de YouTube é importante ter sempre en conta que é máis importante o vídeo que o texto. A newsletter, unha moi boa opción a ter en conta. É 2023 e a newsletter segue entre nós e é moi útil como estratexia de comunicación porque é moi fácil chegar a un público obxectivo con unha mensaxe concreta:

• Ideal para orientarse a obxectivos que teñamos nese momento: reservas, ventas, informar…
• Boa para analizar resultados (vou poner o link aquí ou aquí e a ver onde lle da mais a xente)
• Ten moita conversión.
• As newsletter sempre chegan, en RRSS nunca se sabe si chega ou non

Cada semana ou 15 días, ou cada mes é a frecuencia recomendable. Pero ademáis as newsletter permítennos obter estatísticas e analíticas, cal nos pode dar moita información valiosa.

Máis posibilidades

  • Blog e video blog: Non se traballa moito este recurso moitas veces por cuestión de tempo, pero da moitas alegrías e son moi bos medios para posicionarnos en Google. Ademáis podemos
    empregar unha linguaxe moito mais desenfada e un punto de vista moito máis persoal que na web, e conectar coa actualidade do espectador.
  • Tripadvisor: É unha rede social e unha plataforma de búsqueda de ocio que permite saber que pensa e que valora o público. Pódese traballar para mellorar as puntuacións.
    Exemplo: A Catedral de Santiago de Compostela ou a Torre de Hércules. Puntos turísticos de interese
  • Perfil de empresa de Google: É unha plataforma moi interesante, porque Google nos posiciona en Internet. É moi importante xestionar a información e controlar a información que poñemos,
    actualizar horarios, e tamen podemos incluir eventos. E moi interesante tela actualizada. Esta cambiando constantemente e hai que controlar como temos a información constantemente pero é moi potente, podemos poñer fotos, sitio web, productos, etc. Google é a ferramente mais empregada no mundo dixital, así que esto temos que telo actualizado e impleméntalo todo o que poidamos.
  • Plataformas profesionais: Permiten dirixirse a un público obxectivo relacionado con una temática, e quen mellor que nós para controlar a información? Axudan ao posicionamento de marca e tamén a o posicionamento SEO.

4. Accións para crear comunidade

Para lograr engagement en redes sociais e un compromiso da audiencia temos que ter en conta ea Piramide de Engagement, estando no número 6 os públicos menos compromtidos, e no número 1 os máis comprometidos coa marca:

      1. Lideran
      2. Sentido de pertenza (MAC)
      3. Constribuyentes (estas creando para a marca)
      4. Recomiendan (compartes)
      5. Seguidores
      6. Observadores

 

 

 

 

 

 

Varias ideas para crear comunidade segundo os nosos obxectivos:

• Atraer novos seguidores
• Enamorar aos seguidores actuáis

Empregar contido audiovisual curto: Tik tok comeuse todo e sentou precedente poñendo de moda o consumo de audiovisuail moi curto (stories, reels, shorts). Actualmente temos 2,3 segundos de atención, que é o que presta un usuario a un post.  Canto temos que ser de atractivos para que esta persoa aguante máis tempo? Con humor, a comunicación é máis fácil.

E prestar atención constante á actualidade: calendario e días de, eventos de alcance global (Eurovisión, Champions,…), retos e memes virais, etc…

Conectarnos con referencias do outro lado da pantalla (transmedia) e non esquecer a cercanía e personificación: empatizamos máis cando vemos unha cara do outro lado da comunicación.

Unha boa historia é importante: se contamos boas historias triunfaremos porque os seres humanos estamos enganchados ás historias.

 

Máis propostas a ter en conta:

  • Periodicidade: El público espera certa periodicidade nas publicacións, e o algoritmo tamén o premia.: directos de IG á mesma hora, un tema para un día concreto, newsletter o mesmo día da semana,  3 Post, un de actualidade, outro de unha persoa contando algo, outro sobre as ultimas noticias… repetindo a secuencia o mesmo día da semana.
  • Valores e creatividade: Hai que mollarse en alguns temas e mostrarse un pouco comprometidos para así tamén conseguir consumidores comprometidos. Podemos falar de xustiza social, pacifismo, feminismo, relacións laborais, democracia,…
  • Invitar a compartir a experiencia: Fai que público físico comparta a súa experiencia con nós a través de un espazo para facerse fotos
  • Preguntas e respostas: promover a participación é unha forma moi fácil de mellorar o algoritmo. Podémolo facer a través de enquisas e preguntas
  • Sorteos: Trátase de unha participacion rápida e fácil, que consiste en dar like, compartir, seguir, mencionar a unha persoa. O ganador é por un sorteo ao azar e simplemente hai que pensar nun premio atractivo.
  • Concursos: O ganador sae dun criterio concreto: resposta correcta, fallo do xurado, foto máis votada… Tamén precisamos un premio.

 

5. Obxectivos específicos: contidos e analíticas

Esta parte Nacho pasouna por alto por falta de tempo. Aínda así introducimos neste resumo algunha información sacada da presentación: Si xa atemos un público definido, un calendario e uns perfiles determinados en RRSS, temos que pensar que queremos comunicar a cales son os obxectivos específicos da nosa comunicación nas diferentes redes sociais e plataformas.
• Levar a audiencia das RRSS á tenda para reservar entradas no primeiro trimestre
do ano.
• Conseguir que as publicacións de Instagram teñan unha media de 10
comentarios a final de ano.
• Obter unha media de 5 publicacións ao mes con fotos do público na exposición
actual.
Todas as redes sociais teñen analíticas propias e podemos comprobar si cumprimos eses obxectivos e a nosa estratexia funciona:  Chegamos ao noso público obxectivo?  Conseguimos que cliquen no enlace onde nós queríamos?

 

6. Conclusións

A comunicación dixital está en continua evolución e hai que saber adaptarse aos cambios, e axustalos aos nosos recursos: tempo, diñeiro, persoal, recursos. Hai un montón de cousas que antes valían e agora non valen, e as cousas que agora se consideran raras serán as que se leven nun futuro. Esto supón un esforzó constante de actualización, pero merece a pena porque hai moitas oportunidades, xa que o algoritmo é para todos o mesmo. É importante poder establecer una relación co público de forma innovadora.

E ata aquí chegou a sesión con Nacho Granero. Agardo ter sabido recoller e transmitir os contidos dun xeito claro e conciso.
Grazas e ata a próxima compañeir@s e profes!

Foto de grupo da sesión impartida por André Garrido, responsable da empresa Teknecultura, sobre análise de datos no sector cultural

Avaliación e análise de datos para a toma de decisións en cultura. Con Andreu Garrido

Por Sabela Souto

Na aula do venres 28 de abril tivemos unha visita moi necesaria se é que queremos programar algunha vez da nosa vida ben, ou polo menos sobre unhas bases que nos permitan saber si que o que estamos facendo está ben. O caso, na aula do 28 de abril visitiunos Andreu Garrido, director de consultoría de Teknecultura e do que resalta, entre outras moitas cousas, que durante un tempo da súa vida foi presidente da Associaciò de Profesionales de la Gestió Cultural de Catalunya. Vamos, que así a simple vista xa podiamos intuir que o Garrido (non se intuía só porque sexa catalán, vale? Alí controlan moito eh!) controlaba e nos ía dar moitos bos consellos e sobre todo, boas técnicas, se queremos continuar nisto da xestión cultural. 

Análise de datos no eido cultural

Andreu Garrido, como buen catalán, hace cosas. Primeiro andivo nas artes ao vivo e o patrimonio, logo meteuse no marketing e agora especializouse nalgo ESENCIAL (isto creo que nos quedou claro durante todo o curso) como é a Xestión de Públicos. Agora paso a explicar un pouco segundo as miñas palabras que é isto. Pois mirade, coa xestión de públicos o que facemos é levar a cabo unha avaliación e análise de datos que nos proporciona un usuario do noso servizo cultural para así poder tomar unha decisión o máis acertada posible á hora de desenvolver o noso traballo como xestores e xestoras. É dicir, ti para vir ó evento/o que sexa que eu organice, dasme unha serie de datos como poden ser pois… a túa idade, a túa nacionalidade, de onde vés… e eu con eses datos fago unha ficha xeral do público que vén e segundo isto para a seguinte vez poderei facer algo que responda mellor ás necesidades que obtiven. Ti velo así e dis, a ver, é super lóxico que se faga isto, porque así temos máis posibilidades de triunfar con iso que fixemos. Vale, pois non se fai moito… por iso precisamos que o Andreu Garrido visite a nosa aula e nos conciencia do bonita (a verdad é que bonita é pra quen lle gusten os datos. De feito o proceso polo que se recollen estas respostas chámase datificación) e sobre todo ÚTIL E NECESARIA que é a xestión de públicos.

Imos meternos xa en cuestión. Non todo é ter eses datos, obviamente. O caso é saber interpretalos! Basicamente entón  o que debemos facer é coñecer eses datos e despois saber como segmentalos. É por isto que Andreu Garrido na súa empresa Teknecultura traballa rodeado de científicos de datos e desenvolvedores de software. Que non, que con este curso non vas aprender a analizar un sinfín de datos do teu público, pero si que vas aprender a quen debes contratar se queres facer isto ;), me gusta.

Ademais, dende Teknecultura o que fan é crear as súas propias solucións para análise de datos, é dicir, que xa sabes a quen contratar se precisas saber que quere o teu público e sobre todo aqueles que aínda non o son. Non vas estar ti mirando a ver quen vén e quen non vén de onde é e de onde non é, non, pra iso hai empresas como Teknecultura. A ver, que quede claro que tamén o podes facer ti, pero a un nivel máis básico que esta xente.

Análise de que datos?

Como dixen antes, no ámbito cultural estas prácticas aínda non están moi estendidas. A datificación é unha consecuencia da dixitalización. Cando as novas tecnoloxías se democratizaron, é dicir, cando empezamos todos a usar o móbil a tope, comezaron a  xerarse datos e datos e datos e datos de todo o que facemos. Estes datos teñen información sobre nós, e non é o noso número de conta e a nosa dirección, nin nos están espiando polo micrófono (creo), simplemente nós andamos navegando e clickando en cousiñas e esas cousiñas valen moito diñeiro pra quen nos quere vender outras cousiñas. Segundo Andreu Garrido, os datos son o petróleo do século XXI, imaxínate. Pero o sector cultural quedouse algo atrás respecto aos demais, e a cause é… tatatatatachán… a pouca inversión en cultura!!! Ogallá se sorprendera alguén.

A verdade é que a xente cando escoita falar de que os nosos datos andan circulando por aí bota as mans á cabeza pero, que coñece realmente unha persoa que analice eses datos? Pois en cultura…

 

  • O contexto desa persoa (social, político, económico) no que se implanta un proxecto.
  • Axúdannos a definir obxectivos e avalialos.
  • Coñecemos a audiencia.
  • Permítennos avaliar a curto prazo as nosas accións e comunicación.
  • Permítennos tomar decisións estratéxicas e ofrécennos a capacidade de cambio e adaptación a un novo contexto.

Sen estes datos o que adoitamos facer é priorizar a acción sobre a reflexión, facer menos e avaliarnos máis, non establecer obxectivos concretos, aprender pouco (non evolucionamos no noso proxecto) e basearnos na intuición. Porén, se somos donos destes datos poderemos:

 

  • Priorizar o coñecemento que precisamos.
  • Avaliar dunha maneira máis sistematica.
  • Trasversalizar o coñecemento.
  • Optimizar os resultados cada pouco tempo.
  • Obter a capacidade de cambio e adaptación ao contexto cambiante.

E sobre todo, perder o medo a innovar por se non obtemos un resultado peor ao que “sempre se fixo”.

Outra pregunta importante: como obtemos estes datos?

Pois o primeiro que precisamos é preguntar ben, é dicir, facer preguntas concretas para obter os resultados que queremos obter. Despois disto, vén a técnica para a que precisamos equipos e ferramentas como as que nos podería facilitar neste caso Teknecultura, aínda que hai outras plataformas e outras formas de chegar a estes datos (por exemplo nas redes sociais podemos obter datos base que nos poden servir para avaliar a nosa estratexia de comunicación). 

En resumo, Andreu Garrido deunos moitas pistas sobre que é isto do análise de datos, e sobre todo axudounos a comprender a utilidade de poñer en uso estas técnicas. Deixounos ben claro que para programar ben temos que coñecer ás persoas para as que estamos programando, non persoalmente, senón a través de datos que elas mesmas nos van proporcionar. Estivo xenial! 

Se queremos éxito xa sabemos algo máis do que debemos facer!

Foto de grupo. na entrada da facultade, no día no que celebramos a sesión sobre tendencias na counicación cultural

Claves e tendencias na comunicación de proxectos culturais

Por María Sotelo

A sesión do xoves dividiuse en dúas conversas, a primeira baseouse na comunicación cultural dende o punto de vista dos gabinetes. Nela contamos con Lucia Pita e Andrea Villa. Lucia é xornalista, pero dedícase a comunicación cultural. Traballa na cidade da Coruña, na súa propia axencia de comunicación, The Office Comunicación, que comparte con outras cinco socias. Concretamente dedicase a acompañar aos seus cliente no proxecto cultural que teñan entre máns, para axudarlles a decidir que queren contar, como, onde, a quen queren chegar e cales son os valores que queren transmitir… Algúns dos proxectos nos que traballan son: Proxecto lugares, da Xunta e Fundación La Caixa, ou festivais como o Sin sal.

Andrea é xornalista e produtora. Forma parte de NóComún, traballa no gabinete de comunicación no parlamento de Galicia e tamén na Radio Galega. Formou e forma parte de proxectos como: festivais de música (Son Rias, Viva Nigrán), festivais de cine (S8, Festival de Cans ) ou o Carballo Interplay e tamén ten traballado en película e series.

Ao longo da conversa xurden diferentes cuestións:

Dende o punto de vista da xestión cultural, hai consciencia da importancia do traballo dende as areas de comunicación?

Andrea considera que no ámbito político é algo que conta con un gran valor, entendendo que é unha parte fundamental e imprescindible da xestión, e facilitándolle (na medida do que o presuposto o permite) todo o que precisan. Por outra banda, tanto Lucia como Andrea consideran que o papel que xoga a comunicación dentro da cultura incrementou o seu valor dende o comezo da pandemia, onde se viu claro a transcendencia real deste traballo. Comprendendo que non só serve para vender tíckets, se non tamén para crear comunidade, sinerxías e vínculacións na sociedade.

En que momento do proxecto debería comezar o traballo de comunicación?

A importancia da transversalidade é algo que destaca Lucia, que considera que o traballo de comunicación ten que formar parte do proxecto dende o primeiro momento, cando comeza a deseñarse. Andrea destaca algo importante, que o “cando” tamén o decide o presuposto do que dispoña o cliente para poder asumir o custo do servizo.

En pelis e series, incorporarse pronto permite que máis tarde optimices recursos; nos eventos audiovisuais ou musicais recomenda incorporarse no momento no que se comeza a programar, axudando así a venda de tíckets. Por a contra, nun disco, pódese entrar a traballar xa no momento final da creación, xa que non inflúe tanto. Polo que entendemos que depende moito do proxecto concreto.

Ambas poñentes destacaron que se precisa duns mínimos para arrancar calquera proxecto, que son:

  • Uns bos textos  e fotos de promo.
  • Nota de prensa de calidade.
  • Xestión de medios, máis ou menos grande, dependendo da dimensión do traballo.

Dende a parte dos medios deronnos varios consellos, entre eles buscar complicidade, é dicir, observar a que xornalista lle pode interesar máis o teu proxecto

 

A comunicación cultural dende a perspectiva dos medios.

Para esta parte da sesión contamos con Belén Regueira, de formación xornalista que na actualidade traballa na Radio Galega, no que ela chama “sección” (digo “ela chama”, porque nos comenta que non teñen esta división na radio) de cultura, máis concretamente conducindo o progama Diario Cultural no tramo de emisión de 17:30 a 18:00h.

O outro convidado foi Manuel Xestoso, tamén xornalista, el de prensa escrita. Traballa en NósDiario e é único traballador da sección cultural, é “o xefe” como él se autodenomina. Leva toda unha vida dedicada ao xornalismo cultural polo que se entende un xornalista especializado, algo que afirma, escasea na actualidade. Entre outras cousas pola precarización que sofre a profesión nos últimos tempo.

En NósDiario contan aproximadamente con cinco páxinas de cultura e dúas de axenda, sendo isto algo excepcional que non pasa na maioría de prensa. Pensa que uns dos grande problemas que ten o sector nestes momento é a dificultade que existe para distinguir o xornalismo cultural da publicidade. Ao igual que na primeira conversa, foron saíndo a palestras diversas preguntas.

Que deberiades recibir de parte dos xestores culturais? Que creedes que lle debería chegar ao público? (Ideal de xornalismo cultural).

 Ambos profesionais consideran que as notas de prensa que lle chegan por parte das persoas de comunicación acostuman a estar moi ben elaboradas e redactas. Confesando que en tempos de gran carga de traballo chegan a ir, en ocasións, volcadas tal cual no artigo en cuestión.

Dannos algúns trucos e recomendacións, como que os materias cheguen en tempo e forma, con marxe suficiente para poder planificar, e para que a persoa que vai ter que transmitir a idea dese proxecto poida ter tempo para debullala e así facerlla chegar ao público dun xeito claro e eficaz.

Confesan que as veces, a carga de traballo e tal que non hai capacidade de reflexionar e pensar sobre o produto que chega as súas máns, se merece a pena ou non que chegue a sociedade, como queremos que chegue, se o momento é o mellor…

Que busca a xente na sección de cultura?

Manuel comenta que a entrevista é o que máis se lee, con diferencia, creando moito interese nos seus lectores. Por o que se entende que o que se busca é o contacto co creador do proxecto cultural.

Que axuda a pasar os filtros de prensa?

Para pasar o filtro da presa recomendan:

  • Unha boa nota de prensa
  • Que a información e documentación chegue con tempo para poder encaixalo
  • Que a información da programación sexa clara para poder orientar ao informador
  • Ter acceso a materias de calidade nun repositorio de fácil acceso, no que se poidan atopar audios, vídeos, fotografías…
  • Pode ser útil facer unha primeira comunicación privada, antes da nota de prensa, para adiantar información.
  • Buscar complicidade co xornalista ao que lle estamos ofrecendo o proxecto, pensando a cal lle pode interesar máis, xa que non hai tanto especializados en cultura

 

Unha vez máis estas sesións estiveron cargadas de preguntas, debates e experiencias, que fan moito máis enriquecedora a nosa formación xa que nos permiten afondar en experiencias máis tanxibles de persoas que xa se atopan traballando no mundo da cultura

Comxa Rodà é unha profesional de referencia do ámbito da comunicación dixital e no deseño de estratexias dixitais para institucións culturais. Na imaxe, vémola conversando cun grupo de alumnos da sétima edición do CEUXIC, durante a sesión que impartiu sobre a súa especialidade.

Estratexia dixital para organizacións culturais. Con Conxa Rodà

Por Marcos Vázquez

Conxa Rodà, referencia internacional de las estrategias digitales aplicadas a las entidades culturales. Un ámbito en el que tiene amplia experiencia por su trabajo en diversos proyectos y también como docente y responsable de diversas formaciones.

En la estrategia digital para organizaciones culturales hay que tener en cuenta

  • La organización cultural es multidimensional: Artística, científica, social, económica, digital…
  • Todo está interconectado.
  • Poner el público en el punto de mira: Se focalizan los esfuerzos en él. En el caso de los museos las colecciones siguen siendo importantes pero el público gana foco en estas estrategias.
  • La dimensión digital es transversal: Afecta a toda la organización. Crear ecosistema y no hacer actuaciones aisladas. Crear estrategia.

El cambio de paradigma se ha dado en relativo poco tiempo… Del VHS o la radio a hoy en día el cambio ha sido muy rápido y si bien las organizaciones han sido muy lentas en adaptarse a este cambio, las empresas lo han hecho mucho más rápido.  Sin embargo, como indica Conxa Rodà, El covid ha revolucionado todo y lo ha acelerado en tiempo récord. Los museos se han subido a este tren.

Hay muchos nuevos conceptos: Experiencia usuario, storytelling, engagement (implicación), contenido abierto, analítica web…. Damos por buena la frase de que “el covid para el desarrollo de la comunicación digital ha sido positivo”. Los centros bien preparados pudieron dar un buen servicio y el resto han tenido que adaptarse.

Panorama post-pandemia

Lo Digital progresa adecuadamente (o casi)

  • De cenicienta a Star. Ahora toda la organización es digital en mayor o menor grado.
  • De la digitalización a la accesibilidad.
  • De la parcela a la expansión.
  • De altavoz informativo a espacio de producción.

¿Por qué es necesaria una estrategia digital? Porque hoy en día lo digital aún necesita un enfoque específico.                                   

 

                                         Obstáculos en la digitalización HOY                                                                                      Obstáculos según Conxa Rodà

 

EconómicoFalta de planificación
Recursos personales y económicosTrabajo no suficientemente transversal
FormaciónEscasa digitalización
VoluntadWebs estáticas, non responsive
Cultura internaAusencia de estrategias de contenidos
Encontrar canales adecuados para tu públicoRedes sociales unidireccionales
Conocer al públicoInsuficiente conocimiento del público
Estudios meramente estadísticos
Poca preparación digital del equipo
Escasez de personal y de presupuesto

 

Una estrategia es necesaria para establecer políticas, marcar prioridades, definir criterios, formar equipo y marcas planes de acción. Pero siempre integrado en lo global: lo digital debe estar en contacto con todo el plan estratégico de la organización. Como ejemplo, Conxa usa el Museu Nacional de Catalunya:

 

 

La estrategia digital

La colaboración es muy necesaria para llevar a cabo una estrategia digital y se debe priorizar colaborativamente, preguntando e implicando a todo el equipo. Es un sistema más lento que liderar, pero vale la pena.

¿Qué cuestiones debemos plantearnos? Por qué, para qué (misión-objetivos-valores), para quién (los públicos a los que nos dirigimos), qué (activos, alcance, engagement) y cómo (con qué contenidos, actividades y plataformas). Este será el punto de partida en un proceso que tiene varias fases.

1- Diagnóstico digital:

  • Investigación inicial: revisar antecedentes o memorias anuales.
  • Hacer entrevistas al equipo (invidual o por departamento y a stakeholders)
  • Auditar la oferta digital actual.
  • Estudiar las estadísticas.
  • Benchmarking. Mirada externa, analizar buenas prácticas digitales.

Y hacerse muchas preguntas…. ¿Cuál es nuestra singularidad? ¿Aprovechamos las potencialidades de lo digital? Ser honesto. ¿Qué ha funcionado con nuestra comunicación digital? ¿Qué no?¿Cómo podemos reformular la acción digital?

En este proceso, nuestro documento  de trabajo puede ser un DAFO

 

 

2-Objetivos. Determinar objetivos específicos en digital que ayudan al objetivo global de la organización. Para ello debemos preguntarnos qué objetivos globales de la organización pueden ser reforzados / conseguidos por la vía digital

Nuestros objetivos deben ser SMART  (Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Time Bound) y FAST   (Frecuent, Ambitious, Specific metrics , Transparent).

No debemos olvidar que es importante encontrar tiempo para pensar. Según ChatGPT, los objetivos de una estrategia digital en museos son aumentar el acceso y la visibilidad de la colección, entre otros muchos. Y bastante acertados. Definimos museos como “conectores” entre contenido, conocimiento, conexión y la AUDIENCIA.

 

3- Públicos. ¿Qué buscamos? Incrementar número, diversificar (profundizar y llegar a más capas de la población) y profundizar la relación (experiencias): + calidad, antes, durante y después. Con estas estrategias:

 

 

Gerry McGovern indica en  Think customer, not digital, que el foco tienen que ser los usuarios. Por tanto, los contenidos son para el público. ¿Cómo podríamos sacar más partido a los datos? Se mandan newsletters vía mail… que es lo menos interesante. Se deberían usar los datos para informar selectivamente o tomar decisiones sobre contenido.

Se debe tratar la accesibilidad digital como un derecho. En este sentido, “el objetivo es llegar a TODO el público conectado. Aunque no hablen nuestro idioma, que no nos conozcan, no les gustemos o no les interese el arte.”  (MET Museum). Las mejoras de accesibilidad suponen mejoras para TODOS los públicos y en este sentido debemos indicar que cuando hablamos de accesibilidad hablamos de:

            • Contenidos: intereses, edades, procedencias y capacidades.
            • Navegación: usabilidad y simplicidad.
            • Diseño: contraste de color, legibilidad, fondo limpio…
            • Tecnología multidispositivo-diseño adaptativo, sin barreras de software, web semántica…

Debemos tratar de ofrecer una óptima experiencia de usuario a través de todo nuestro ecosistema digital y analógico.

 

4-Contenidos. ¿Por qué es importante la estrategia de Contenidos para mi organización? Porque tenemos mucho contenido previo, creado por múltiples departamentos o personas. Distribuido por diversos canales/formatos. A veces con falta de consistencia y necesidad de optimizar tiempo y recursos. Necesitamos clarificar flujos-workflows e implicar al resto de la organización.

El producto de una estrategia es la mejora y efectividad de nuestros contenidos y comunicaciones. ¿Cuáles son los riesgos de no tener una estrategia de contenidos?

            • Contenido no responde a las necedsidades de los usuarios/audiencia.
            • Contenido de baja calidad publicado.
            • Inconsistencia o redundancia.
            • Decisiones de diseño equivocadas por falta de contenido real.
            • Procesos internos frustrantes.
            • Proyectos fuera de calendario previsto.

¿Qué es lo que hace que un contenido sea bueno?

  • Que llegue
  • Fácil de entender
  • Que cumpla tus expectativas
  • Que sea simple de leer o comprender
  • Relevante
  • Adaptativo
  • Que nos haga pensar
  • Que esté bien escrita
  • Que narre una historia

En cuanto a los criterios de análisis de ese contenido, podemos tener en cuenta las siguientes cuestiones:

  • ¿Es interesante? ¿Es atractivo?
  • ¿Información suficiente? De calidad?
  • La arquitectura es clara? Consistente?
  • ¿Facilita las tareas del usuario? (top tasks de Gerry McGovern)
  • ¿Cuántos clics para llegar al contenido?
  • Explotar nuestras singularidades
  • Equilibrar Contenido y diseño.
  • Evitar la acumulación de contenido (excepto en la web)

Como recomendaciones, anotamos incorporar el storytelling (¿Estamos contando lo que el público quiere saber?), los metadatos como contenido (contenido que identifica el contenido y que son clave para la búsqueda), tener un calendario editorial y conectar, llevar la información directamente a los usuarios.

No debemos olvidar que creamos para nuestro público, y, por tanto, que es fundamental escuchar al usuario. Es el relato el que determina el formato, y no a revés. Y debemos construir una estrategia factible y sostenible.

Más cosas importantes en la construcción de una estrategia digital

 

5-Canales, Plataformas y herramientas. Web, redes sociales, VR, narrativas transmedia, pantallas interactivas, mapping, sensores gestuales, IA, gamificación, móvil apps, blog, RA, espacio inmersivo, 3D 4D, Chatbots, Labs, hologramas, podcast, recursos educativos, participativos (UGC)

En cuanto a la web, debemos renovarla y adaptarla a nuestras necesidades. Priorizando la arquitectura de contenidos al diseño, cuidando el SEO y entendiendo siempre que leer en pantalla implica una dinámica distinta a la de la lectura en papel.

En cuanto a las redes sociales, las tendencias pasan por el  crecimiento de contenido a/v y la búsqueda del engagement, los streamings, la importancia creciente de influencers y el crecimiento meteórico  de plataformas como TikTok.

Debemos prestar atención a proyectos colaborativos y transredes. Delegar redes para publicar con el público. Y atención a los podcast, que no paran de crecer, también en el ámbito museístico.

Más allá de esto, está la Digitalización 3D:

  • RA: Realidad aumentada.
  • RV: espectacular pero no es oro todo lo que reluce. Demasiado lúdico.
  • Mezclar disciplinas… Música con arte…Espacios inmersivos.
  • Mapping. Más interesante y efectivo sin perder el enfoque cultural.
  • Metaverso (bluf??)

Hay que estar atentos al impacto de las nuevas tecnologías.

 

6-Plan de acción. Consiste en organizar y priorizar:

+Esencial  (misión Museo)

+Impacto (en públicos)

+Fácil

+Realizable (recursos)

+¿Qué acciones conectan con otros proyectos o iniciativas (planificación integral).

Para visualizar el plan de acción, podemos emplear, por ejemplo, un diagrama de Gantt

 

7- Organización:  La transformación digital

  • Altera las estructuras organizativas
  • de los silos a la colaboración
  • Transforma procesos de trabajo
  • requiere formación / nuevos perfiles

Por tanto, impacta en  la organización, porque la digitalización es transversal. Importan, a la hora de organizar, formación, recursos y alianzas. Existe demanda de perfiles específicamente digitales para los museos de todos el mundo.

 

8-Tecnología: Pasamos de la presencia digital concentrada en la web a  diversidad de plataformas, pero no tenemos los sistemas tecnológicos necesarios para el cambio. Hay que luchar contra la desalfabetización digital y buscar tecnologías sostenibles. Es cierto que AR y VR no paran de crecer, pero debemos también tener en cuenta los retos de la tecnología más avanzada:

          • Coste
          • Usabilidad
          • Madurez tecnológica
          • Implantación sociales
          • Calidad de contenidos.

 

9-Comunicación. Ha de entenderse de manera interna y externa. De hecho, las empresas han adaptado muchas de sus comunicaciones internas al mundo digital. Pero esta doble visión no implica una doble estrategia: se actúa con una única estrategia en cada organización.

Y de la comunicación, aprovechamos también la posibilidad de recopilación de datos para tomar decisiones

 

Como en todo proyecto, la fase final de una estrategia digital pasa por su evaluación.  

Conversamos sobre políticas e dereitos culturais

[ leer este artículo en castellano ]

Esta edición estamos a falar moito de políticas e dereitos culturais. Fixémolo xa na primeira sesión, na que tivemos ocasión de profundar e debatir da man de Marcos Lorenzo sobre políticas culturais en Galicia.

Unhas semanas despois falariamos, con María Camino Barcenilla, xefa de Desenvolvemento Estratéxico da Dirección Xeral de Cultura de Navarra, e co consultor e investigador Tony R. Murphy, sobre os dereitos culturais da cidadanía. Unha sesión que nos permitiu coñecer a experiencia da lexislación de Navarra e Canarias, respectivamente.

Non foron as únicas ocasións. Dun modo ou outro, políticas e dereitos culturais teñen estado presentes no discurso e no enfoque de diversos docentes nestes últimos meses. E son cuestións moi presentes no sector cultural.

 

Conversas para #aprendercompartindo

 

Por iso, dende o CEUXiC quixemos seguir profundando nestes ámbitos, incorporando máis voces e visións. Con esa intención impulsamos dous encontros, abertos ao público profesional, arredor destas temáticas.

O primeiro deles celebrámolo na libraría Númax, onde puidemos achegarnos ao magnífico ensaio Cultura Ingobernable da man da súa autora: a investigadora cultural e deputada na Asamblea de Madrid Jazmín Beirak. Acompañouna o investigador, mediador cultural e docente do CEUXiC, Fran Quiroga.


 

Cartaz promocional do Encontro Políticas e Dereitos Culturais

Políticas e dereitos culturais

A segunda proposta tivo lugar ao día seguinte no Consello da Cultura Galega, baixo o título Encontro “Políticas e Dereitos Culturais”. Abrimos esta actividade cunha panorámica das iniciativas lexislativas, estatais e internacionais promovidas arredor dos Dereitos Culturais da cidadanía, a cargo de Sergio Lago, coordinador do Curso.

 

Trala súa intervención tivemos a ocasión de coñecer a Lei de Cultura Inclusiva e Accesible de Galicia, da man de Anxo Lorenzo, director xeral de Cultura da Xunta de Galicia, e de Carmen Calviño, subdirectora xeral de Arquivos e Museos. A normativa, que se presenta como pioneira no contexto estatal, atópase actualmente en tramitación.

 

 

A xornada pechouse cunha nova conversa baixo o título “Dereitos culturais, puntos de consenso para unha protección lexislativa”, na que participaron Jazmín Beirak e o asesor de cultura na Deputación da Coruña e xestor cultural  Xavier Campos.

Partindo do reto de responder á pregunta “de que falamos cando falamos de dereitos culturais?”, especialmente para que sexa algo sentido fóra dos círculos máis sectoriais ou académicos, analizouse a situación e os retos máis relevantes en varios eixos: identidade cultural (incluida a lingua propia), comunidade e diversidade cultural; acceso á cultura, creación, expresión e produción cultural; participación na gobernanza da cultura.

 

 

Foron voces diversas e experiencias que nos permitiron mostrar como se está a conformar un consenso sectorial e político sobre a importancia de garantir os dereitos culturais da cidadanía. O reto que temos agora, en calquera caso, é ir ampliando a base de axentes e persoas que se sumen e sintan tamén a necesidade de reivindicalos.

 

Jazmín Beirak - Fran Quiroga - Sergio Lago - CEUXiC Santiago de Compostela

Conversamos sobre políticas y derechos culturales

[ ler este artigo en galego ]

En esta edición estamos hablando mucho de políticas y derechos culturales. Ya lo hicimos en la primera sesión, en la que tuvimos la oportunidad de profundizar y debatir de la mano de Marcos Lorenzo sobre políticas culturales en Galicia.

Unas semanas después, recibimos a María Camino Barcenilla, Jefa de Desarrollo Estratégico de la Dirección General de Cultura de Navarra, y al consultor e investigador Tony R. Murphy. Una sesión que nos permitió conocer la experiencia de legislación sobre derechos culturales en Navarra y Canarias, respectivamente.

No fueron las únicas ocasiones. De una forma u otra, la política y los derechos culturales han estado presentes en el discurso y planteamiento de diversos docentes en los últimos meses. Y estos son temas muy presentes en el sector cultural.

 

Conversaciones para #aprendercompartiendo

 

Por eso, desde el CEUXiC hemos querido seguir profundizando en estos ámbitos, incorporando más voces y visiones. Con esa intención, promovemos dos encuentros, abiertos al público profesional, en torno a estos temas.

El primero de ellos tuvo lugar en la librería Númax, donde pudimos acercarnos al magnífico ensayo Cultura Ingobernable junto a su autora: la investigadora cultural y diputada en la Asamblea de Madrid Jazmín Beirak. La acompañó el investigador, mediador cultural y docente del CEUXiC, Fran Quiroga.


 

Cartaz promocional do Encontro Políticas e Dereitos Culturais

Políticas y derechos culturales

El segundo encuentro sobre la temática tuvo lugar al día siguiente en el Consello da Cultura Galega. Abrimos esta actividad con una breve panorámica de las iniciativas legislativas, estatales e internacionales impulsadas en torno a los Derechos Culturales de la ciudadanía, a cargo de Sergio Lago, coordinador académico del Curso.

 

Posteriormente tuvimos la ocasión de conocer la Ley de Cultura Inclusiva y Accesible de Galicia, por parte de Anxo Lorenzo, Director General de Cultura de la Xunta de Galicia, y de Carmen Calviño, Subdirectora General de Archivos y Museos. La normativa, que se presenta como pionera en el contexto estatal, se encuentra actualmente en tramitación.

 

 

La jornada se cerró con un nuevo coloquio bajo el título “Los derechos culturales, puntos de consenso para una protección legislativa”, en el que participaron Jazmín Beirak y el asesor de cultura de la Diputación de A Coruña y gestor cultural Xavier Campos.

Partiendo del desafío de responder a la pregunta “¿de qué hablamos cuando hablamos de derechos culturales?”, especialmente para que sea algo sentido fuera de los círculos más sectoriales o académicos, se analizó la situación y los desafíos más relevantes en varios ejes: identidad cultural (incluida la lengua propia), comunidad y diversidad cultural; acceso a la cultura, creación, expresión y producción cultural; participación en la gobernanza de la cultura.

 

 

Fueron voces y experiencias diversas que nos permitieron mostrar cómo se está consolidando un consenso sectorial y político sobre la importancia de garantizar los derechos culturales de la ciudadanía. El reto que tenemos ahora, en cualquier caso, es ampliar la base de agentes y personas que se sumen y también sientan la necesidad de reivindicarlos.

Foto de grupo na facultade de ciencias económicas, co alumnado da sétima edición do Curso, o coordinador Sergio lago e a titora de comunicación cultural Sonia Díaz

Plan de comunicación cultural. Con Sonia Díaz

Por María Costa

Tralas presentacións “aos clientes” dos proxectos que cada un dos equipos estamos a desenvolver e o posterior descanso de Semana Santa, retomamos o curso iniciando un novo bloque de contidos adicado á Comunicación cultural e estratexias dixitais. A encargada de abrir este melón foi Sonia Díaz, que nos falou do Plan de comunicación cultural.

A  sesión estivo conformada por un primeiro bloque teórico e unha posta en práctica por equipos no segundo. Para quentar motores e romper o xeo, Sonia propón como inicio da sesión un xogo que nos invita a poñernos en pé. “O xogo vai de respostar co corpo sen pensar”. E iso fixemos, respostar a unha batería de 12 preguntas colocándonos á dereita ou esquerda segundo a nosa resposta.

Podcast ou broadcast? Piqué ou Shakira? Twitter ou Instagram? Pequeno festival ou gran formato? Innovación ou participación? …

A palabra “Plan” no título da xornada xa parece importante, non? Venme á cabeza títulos de filmes como Atraco ás tres dirixida por José María Forqué ou Reservoir Dogs de Quentin Tarantino nas que o “Plan” é fundamental. E a todas nos encantan que os plans saian ben.

Falar dun plan é probablemente falar dos cimentos da casa, do trazado dun camiño sobre e que poñerse a camiñar pero ollo!, sempre mellor se o camiño está feito coherentemente con pequenas e sólidas pedriñas que non con migas de pan para finalmente perderse como Hansel e Gretel (Hänsel und Gretel).

 Pero vamos á chicha da xornada: realmente necesitamos un plan?

Segundo as palabras de Sonia un dos obxectivos da sesión é precisamente convencernos do deseño dun plan de comunicación. Por que necesitamos un Plan? Que lle pedimos á comunicación do noso proxecto cultural? Quen se encarga de desenvolver a comunicación? Cando se incorpora ao equipo? Canto orzamento (%) xestiona? son algunhas das preguntas a ter en conta.

 

Si, necesitamos un plan

Fotografía de varias plantillas do plan de comunicación co que Sonia Díaz imparte a súa sesión de comunicación culturalSe unha cousa é evidente é que necesitamos un plan. Como punto de partida se nos pide coñecer as necesidades de que comunicar e os nosos recursos para comunicar. E como premisa, detectar que se os recursos non son dabondo teremos que rediseñar o noso plan ou buscar os recursos que falten. “Ser conscientes do que ofrecemos é o noso seguro de vida para a nosa profesión”, asegura Sonia.

Realmente non existe un plan ideal ou un canon,  pero Sonia comparte con todas nós un modelo de folla de ruta en cascada composto por 8 partes co que ela traballa en diferentes ámbitos-sectores e tamaños de proxectos-empresas. Dende logo un plan moi completo e interesantísimo a por en práctica que engloba: diagnose, obxectivos, públicos, soportes, estratexias e tácticas, acción e materiais, cronograma, orzamento e, dentro disto, moito máis.

A sesión continúa e a intensidade non diminúe, diría que ao contrario, se implementan conceptos, detalles, consellos e exemplos sobre novas tendencias e recursos de comunicación, accións de comunicación convencional, estructuras posibles para un discurso verbal,  a importancia da comunicación non verbal, etcétera.

Gustaríame pechar este repaso lembrando un consello de Sonia que ten un verbo tan significativo como “coidar”. Coidar desas persoas que traballan nas redaccións dos medios convencionais, que detectamos que teñen a pulsión e o interés por contidos culturáis e non perdelas de vista.

Extrapolando esta idea, coidemos de nós mesmas e dos nosos proxectos.