Programación e mediación cultural: audiovisual, con Pela del Álamo, e letras, con Soledad Felloza

Por Elena G. Román

Novo semiconfinamento, volta as sesións en liña, desta vez para falar de programación e mediación cultural, con dous profesionais que dirixen proxectos ben diferentes: Pela del Álamo, xestor cultural, productor cinematográfico e director do  Festival Internacional de Cine Curtocircuito , que se celebra en Santiago de Compostela, de carácter público pero dirixido dende o ámbito privado; e Soledad Felloza, directora do Festival Internacional de Narración Oral Atlántica.

Curtocircuito nace 2004 vinculado só ás curtametraxes. Dez anos depois Pela colle as rendas comezando un proxecto de remodelación e revitalizacón do proxecto dentro do contexto social que o rodea. A nova folla de ruta vai encamiñada a:

• Achegamento a novos público,s presentando progamacións máis transversais.
• Ir máis aló das curtas, proxectar medias e longametraxes.
• Aparición de proxectos interdisciplinares.
• Asumir riscos na programación, buscando traballos que non están dispoñibles en canles comerciais e que aposten por novas linguaxes audiovisuais, sen importar se os contidos non son nin populares nin populistas.

No 2016 este novo proxecto vese consolidado, conseguindo aumentar o número de asistentes, ampliar o rango de idade e abrirse a públicos que van máis aló dos cinéfilos. Como fito que recorda esta nova etapa estará sempre a visita de Kaurismaki o Festival.

Chegados a este punto, cales son os pilares sobre os que traballa Curtocircuito para manterse e seguir innovando?

1. Búsqueda incansable de novos formatos, para coidar e preservar o noso e buscar o que acontece fóra do país.
2. Xestión de recursos administrativos, laborais e artísticos para acadar un festival cunha estructura sólida e sostible.
3. Creación dunha metodoloxía de traballo na que é vital a elaboración dun calendario que marque dende a saída dos presupostos, pasando polo deseño de actividades do festival, a produción e, por último, a comunicación.

Unha eficiente coordinación xeral ligada a acción fará que a última fase sexa efectiva. Daralle ao festival unha dimensión coherente en relación aos procesos administrativos e aos propios recursos humanos.

4. A asistencia, o valor patrimonial do propio evento, o impacto mediático e o retorno que xenera na propia cidade non deixan de estar no foco. Todos son puntos que vinculan o propio festival coas institucións que lle dan soporte.

Na última parte, Pela explicounos as modificacións que viñeron acompañando a covid.  Falounos  do festival, onde tiveron que buscar novas vías para non saltar a edición do 2020, ofrecendo un formato híbrido entre presencial e online. Isto repetirase en vindeiras edicións.

Por último, compartiu un novo proxecto no que Proxecta (Coordinadora Galega de Festivais de Cine) e Catalunya Film Festivals  (Coordinadora de Festivais e Mostras de Cine Catalanes) uníronse para buscar novas políticas que fortalezan o sector, promovendo unha economía máis xusta e facendo que 150 festivais de cinema en España se unan para buscar solucións conxuntas.

Xa se sabe, tempos convulsos. A necesidade fai a unión.

A programación no ámbito das letras

Soledad Felloza é a directora do Festival Atlántica dende os seus inicios no 2013. O seu nacemento está vinculado a unha das anteriores crises. Parte da  necesidade de manter, preservar e expandir a narración oral atlántica, empoderando un tipo de narrativa oculta e infravalorada, ben por descoñecemento ou por escasa difusión.

Comezaron tecendo redes de profesionais e de lugares, que acabaron por favorecer a creación dun festival itinerante que quere ser autosuficiente e independente, tanto en contido coma en forma, funcionando dun xeito asociativo. Nestes primeiros momentos, precisaron dun “lugar” onde xs narradorxs podían compartir e alimentar inquedanzas, un espazo no que organizarse e dar voz aos contadores de historias, facendo especial fincapé na tradición oral feminina, moito máis silenciada, sendo enormemente plausible.

Despois destes primeiros pasos, traballaron nunha programación onde diversidade escríbese en maiúsculas. Públicos familiar, infantil e adulto teñen acubillo dentro do festival. Ninguén queda fóra!

Unha vez que xa son rede e teñen unha sólida programación, porlle límites á xeografía non ten sentido. Espallarse por todo o país é o propósito. Engaden en cada edición novos concellos que se suman o proxecto e reafirman os reincidentes, algúns xa dende a primeira edición. Sendo este o núcleo do proxecto, Soledad mostra especial interese en dúas cousas:

• Unha eficaz comunicación que se vaia adaptando aos tempos é vital para por o festival no mundo, amáis de axudar a captar, manter e innovar na búsqueda de novos públicos.
• Público e artistas son e están no foco do proxecto.

Tamén falou da situación do festival na era da covid. No 2020 tería que ter comenzado en marzo, mais obviamente adiouse. Malia os moitos problemas que xurdiron no momento, foron quen de reinventarse e soñar outro festival, que pouido facerse a partir de novembro, utilizando tamén espectáculos “mixtos”, presenciais e online.

Esta aula deixounos claro que proxectos aparentemente minoritarios no seu contido poden acadar éxito se teñen unha sólida estrutura, se planifican e se poñen nun contexto real para que cheguen ao público. Rematamos cun pequeno grao de optimismo. En tempos de pandemia alegra saber de proxectos que se reinventaron, con moitas dificultades, e seguiron adiante coas súas programacións buscando novas solucións adaptadas ao momento, acadando máis éxito do esperado.